Saturday, December 27, 2008

గమ్మత్తు

విజయనగరం మహారాజుల ఇంటిపేరు ‘పూసపాటి’ వారి వద్ద, నడిమింటి ప్రభాకర శాస్త్రి గారు ఆస్థానపండితులుగా వుండేవారు. ఒకరోజు రాజుగారు ఆయన్ని వేళాకోళం చెయ్యడానికి, ‘బొత్తిగా మొదటి ఇల్లూ కాక, చివరి ఇల్లూ కాక మీది నడిమిల్లు యేమిటండీ?’ అని అడిగారట. శాస్త్రిగారు కూడా నవ్వి, ‘యేదో ఓ ఇల్లు లెండి మహరాజా! యేదైనా పూసపాటి చెయ్యకపోదుగా!’ అన్నారట. గోదావరి జిల్లాలలో కొన్ని వూళ్ళలో క్షత్రియ కుటుంబాలు యెక్కువ. వాళ్ళలొ, అచారంగా తాత పేరు మనవడికి, పెడుతుంటారు. ఓ తాతరాజుగారికి నలుగురు కొడుకులనుకోండి, ఆ నలుగురు కొడుకుల కొడుకులకీ, తాతరాజు పేరు వస్తుంది! అలాగ, ఒకే పేరువున్న రాజులు చాలామంది వుంటుంటారు! మరి మనకి కావలసిన ఫలానా రాజుగారి గురించి మాట్లాడాలంటే, మిగిలినవాళ్ళైతే, తండ్రిపేరో, ఇంటిపేరో చెపితే సరిపోతుంది. కాని, రాజుల్లో, కనీసం 3 తరాల పేర్లు చెపితేగానీ తెలియదు! అలా, ‘వెంకట్రాజుగారి, బుల్లిరాజుగారి సత్తిరాజుగారు’ అనో, 'బుల్లిరాజుగారి, వెంకట్రాజుగారి కనకరాజుగారు’ అనో, ‘సత్తిరాజుగారి, రామరాజుగారి బుచ్చిరాజుగారు అనో అనాల్సి వస్తుంది! వాళ్ళలో వాళ్ళు మాట్లాడుకునేటప్పుడూ, ఫోనులో మాట్లాడేటప్పుడూ వినాలి—‘యెంట్రారి బుల్రారి సత్రారు’, బుల్రారి యెంట్రారి కండ్రారు’, ‘సత్రారి రావరారి బుచ్రారు’ అంటూ వేగంగా మాట్లాడుతుంటే గమ్మత్తుగా వుంటుంది! అందుకే, చాలా మందికి మారు పేర్లు వుంటాయి—సామాన్యంగా యేదో ఒక ప్రత్యేకతని గుర్తిస్తూ—ముక్కురాజు అనో, గుడ్లు రాజు అనో, గుండెత్తురాజు అనో—ఇలాగన్న మాట. అదీ సంగతి!

Thursday, December 25, 2008

గమ్మత్తు

గమ్మత్తు
తెలుగువాళ్ళకి ఇంటి పేర్లు వుంటాయి!—ఇది సామాన్యార్ధకం కాదు! యెందుకంటే, తెలుగు వాళ్ళే అయిన చాలా మందికి ఇంటి పేర్లు వుండవు! కొన్ని తెలంగాణా జిల్లాలలో, వాళ్ళ వృత్తినే ఇంటి పేరుగా చెప్పుకుంటారు! రాయల సీమలో కొంతమందికి వాళ్ళ ఊరు పేరే ఇంటి పేరు! దక్షిణంలో కొంతమందికి తండ్రి పేరే ఇంటిపేరు! ఇంకొన్ని ఇంటిపేర్లు చిత్రంగా వుంటాయి—సామాన్యంగా ఇంటిపేరుని ఒకే ఇంగ్లీష్ అక్షరంతో సూచిస్తారు! ఉదాహరణకి, దేవులపల్లి వారు డీ అనీ, నేదురుమిల్లి వారు ఎన్ అనీ—ఇలా! దేవులపల్లివారు డీపీ అనీ, నేదురుమిల్లివారు ఎన్ ఎం అనీ పెట్టుకోరు! కానీ, కొంతమంది, మన రాశ్శేఖర్రెడ్డి తండ్రి లాంటి వాళ్ళు (ఇంకా పూర్వులేమో) వాళ్ళ ఇంటి పేరుని వై ఎస్ అనీ, ఆది కేశవులు నాయుడు డీ కే అనీ—ఇలా పెట్టుకున్నారు! వై ఎస్ అంటే, యెద్దుల సందు ఇంటి అని! (ఇప్పుడు రాశ్శేఖర్రెడ్డి ‘యెద్దునసనదింటి’ అనో, ఇంకేదో చెబుతున్నాడు!) వాళ్ళ ఇల్లు యెద్దుల సందు లో వుండేది గావును! అదే వాళ్ళ ఇంటి పేరయిపోయింది! ఇంకో విషయం తెలుసా? మొగల్తూరు రాజుల ఇంటిపేరు ‘కలిదిండి’వారు! రాను రానూ, వారిని సం సంబోధించడంలో, ‘శ్రీ రాజా’ అని ముందు చేర్చి, కలిదిండి ‘ఫలానా ఫలానా రాజుగారు’ అనే వారు! చివరకి వాళ్ళ ఇంటిపేరు కాస్తా ‘శ్రీ రాజా కలిదిండి’ అయి పోయింది! వాళ్ళ వారసుల పేర్లన్నీ, ఎస్ ఆర్ కే అనే ఇంటి పేరుతోనే మొదలవుతాయి! ఇంకొన్ని ఆసక్తికర విశేషాలు మరోసారి!